Karabük’ün Eskipazar ilçesinde yer alan ve “Karadeniz’in Zeugması” olarak adlandırılan Hadrianopolis Antik Kenti’nde sürdürülen kazı çalışmalarında, milattan sonra 5. yüzyıla ait bronz bir filtre bulundu. Antik dönemde içecekleri süzmek ve daha konforlu bir içim sağlamak amacıyla kullanıldığı belirlenen bu obje, arkeolojik açıdan büyük önem taşıyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığının “Geleceğe Miras Projesi” kapsamında yürütülen kazılar, Karabük Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ersin Çelikbaş’ın başkanlığında tamamlandı. 2024 yılı kazıları sırasında ortaya çıkarılan bronz filtre, konik bir forma sahip olup 9,2 santimetre uzunluğunda ve üzerinde bir taşıma halkası bulunuyor.
Doç. Dr. Ersin Çelikbaş, antik kentte yürütülen kazı çalışmalarında önemli bulgulara ulaştıklarını belirterek, “Bu bronz objenin antik dönemde filtre olarak kullanıldığını tespit ettik. İnsanların içeceklerini daha konforlu bir şekilde tüketmelerini sağlayan bir obje. Üzerinde bulunan delikler sayesinde sıvıyı süzüyor ve tekrar kullanıma uygun yapısıyla dönemin hijyen anlayışını da gözler önüne seriyor.” dedi.
Antik Dönemde Tarım ve İçecek Kültürü
Kazılarda elde edilen veriler, Hadrianopolis’in 5. yüzyılda yoğun bir tarımsal faaliyet bölgesi olduğunu ortaya koyuyor. Nar, elma, armut, üzüm gibi meyvelerin yanı sıra arpa ve buğday gibi tahılların yetiştirildiğini belirten Çelikbaş, 5. yüzyılda yoğun tarımsal faaliyetlerin yürütüldüğüne dikkat çekti. Çelikbaş, bölgede nar, elma, armut, üzüm gibi meyvelerle birlikte arpa ve buğday gibi hububat ürünlerinin yetiştirildiğini belirtti. Yapılan antropolojik çalışmalar, bu hububatların antik Hadrianopolis toplumunca tüketildiğini de ortaya koydu.
Bölgede elde edilen tarım ürünlerinin farklı üretimlerde kullanıldığını ifade eden Çelikbaş, “Hadrianopolis’te çeşitli meyvelerden meyve suları ve diğer içeceklerin üretildiğini biliyoruz. İnsanların bu içecekleri içerken saz ve kamış gibi bitkisel malzemelerden yapılan pipetlerin ucuna bronz filtre taktıklarını tespit ettik. Günümüzde plastikten üretilen pipetlerin aksine, antik dönemde bitkisel malzeme ve bronz kullanılarak yapılan bu içme araçları, o dönemin insanlarının içeceklerini daha sağlıklı ve konforlu bir şekilde tükettiğini gösteriyor.” şeklinde konuştu.
Kazı çalışmaları devam ederken, Hadrianopolis Antik Kenti’nden elde edilen bu ve benzeri buluntular, bölgenin tarihine ışık tutmaya devam ediyor.